تجارت الکترونیک چیست؟

تجارت الکترونیک انجام کلیه فعالیت‌های تجاری با استفاده از شبکه‌های ارتباطی کامپیوتری، به ویژه اینترنت است. تجارت الکترونیک، نوعی تجارت بدون کاغذ است. به وسیله تجارت الکترونیک تبادل اطلاعات و خرید و فروش و اطلاعات لازم برای حمل و نقل کالاها، با زحمت کمتر و مبادلات بانکی با شتاب بیشتر انجام خواهد شد. شرکت‌ها برای ارتباط با یکدیگر محدودیت‌های فعلی را نخواهند داشت و ارتباط آنها با یکدیگر ساده تر و سریع‌تر صورت می‌پذیرد. به عبارت دیگر، تجارت الکترونیک نامی عمومی برای گستره‌ای از نرم افزارها و سیستم‌ها است که خدماتی مانند جستجوی اطلاعات، مدیریت تبادلات، بررسی وضعیت اعتبار، اعطای اعتبار، پرداخت به صورت آنلاین و گزارش گیری و مدیریت حسابها را در اینترنت به عهده می‌گیرند. بطورکلی هدف از بکارگیری تجارت الکترونیک، ارائه روشی جدید در انجام امور بازرگانی است. در عصر دیجیتالی امروز، تجارت الکترونیک به یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد جهانی تبدیل شده است. با پیشرفت‌های چشمگیر در فناوری اطلاعات و ارتباطات، دسترسی به بازارهای جهانی و امکان خرید و فروش آنلاین، دیگر محدودیت‌های زمانی و مکانی معنایی ندارند. این پدیده که از آن به عنوان تجارت بدون مرز یاد می‌شود، فرصت‌های بی‌شماری را برای کسب‌ و کارها فراهم آورده تا با استفاده از پلتفرم‌های آنلاین، محصولات و خدمات خود را به مشتریان در سراسر دنیا عرضه کنند. این تحول دیجیتال، نه تنها برای شرکت‌های بزرگ بلکه برای کارآفرینان و کسب‌ و کارهای کوچک نیز دروازه‌ای به سوی افق‌های جدید باز کرده است.

صنایع و بازار تجارت الکترونیک

بسیاری از مردم، تجارت الکترونیک را منحصر به خرید و فروش از طریق شبکه اینترنت می‌دانند، در حالیکه این امر فقط بخش کوچکی از تجارت الکترونیک را تشکیل می‌دهد و این مفهوم اکنون گستره وسیعی از جنبه‌های مختلف تجاری و اقتصادی را دربرگرفته ‌است بطوریکه به سادگی می‌توان هرگونه فعالیت تجاری و مالی بین موسسات و افراد مختلف را در حیطه تجارت الکترونیک گنجاند. بازار تجارت الکترونیک برای کلیه صنایع یک بازار روبه رشد است و عملاً صنعت‌های مختلف در دنیا از این بازار برای کاهش هزینه‌ها، بالا بردن راندمان کاری، رضایت مشتری، دریافت گزارش‌های لحظه‌ای آمار و اطلاعات بهره مناسبی می‌برند. اصلاً مسئله پیچیده‌ای نیست؛ برای استفاده از مزایای بازار روبه‌رشد تجارت الکترونیک نیاز است بخشی و یا تمامی بیزنس خود را آنلاین کنید.

خرید و فروش الکترونیکی چیست؟

خرید و فروش الکترونیکی که به آن تجارت الکترونیک نیز گفته می‌شود، به معاملات تجاری اشاره دارد که به صورت آنلاین و از طریق اینترنت انجام می‌پذیرد. این نوع تجارت شامل خرید و فروش کالاها و خدمات، انتقال داده‌ها و پول و اجرای معاملات تجاری از طریق دستگاه‌های الکترونیکی مانند کامپیوترها، تبلت‌ها و تلفن‌های همراه است. با توسعه و گسترش اینترنت، تجارت الکترونیکی به یکی از روش‌های اصلی خرید و فروش در سراسر جهان تبدیل شده و امکان دسترسی به بازارهای بزرگتر و متنوع‌تری را برای فروشندگان و خریداران فراهم آورده است.

در این میان، طراحی سایت و سئو سایت نقش کلیدی در موفقیت تجارت الکترونیکی ایفا می‌کند. وب‌سایت ‌هایی که با دقت و حرفه‌ای طراحی شده‌اند، می‌توانند تجربه کاربری بهتری را برای مشتریان فراهم آورده و به آن‌ها کمک کنند تا به راحتی محصولات مورد نظر خود را جستجو، مقایسه و خریداری کنند. طراحی وب‌سایت که شامل جنبه‌هایی مانند رابط کاربری، تجربه کاربری، سئو و امنیت است، می‌تواند تأثیر بسزایی در جذب و حفظ مشتریان داشته باشد و به کسب ‌و کارها اجازه دهد تا در بازار رقابتی امروزی به موفقیت دست یابند.

مقایسه کسب و کار الکترونیکی و تجارت الکترونیکی

کسب و کار الکترونیکی و تجارت الکترونیکی دو مفهوم مرتبط اما متفاوت هستند که گاهی اوقات به اشتباه به جای یکدیگر استفاده می‌شوند. کسب و کار الکترونیکی به کلیه فعالیت‌هایی اشاره دارد که یک شرکت از طریق استفاده از فناوری‌های دیجیتال انجام می‌دهد که شامل تعاملات داخلی مانند مدیریت منابع انسانی، مدیریت زنجیره تأمین و برنامه‌ریزی منابع سازمانی است. همچنین، فعالیت‌های خارجی مانند بازاریابی دیجیتال، فروش آنلاین و خدمات مشتریان را نیز در بر می‌گیرد. کسب و کار الکترونیکی بر تحول دیجیتالی کلیه جنبه‌های یک سازمان تأکید دارد و به دنبال بهره‌وری و کارآمدی بیشتر از طریق فناوری است.

در مقابل، تجارت الکترونیکی به طور خاص به خرید و فروش کالاها و خدمات از طریق اینترنت اشاره دارد. این اصطلاح معمولاً با فروشگاه‌های آنلاین و پلتفرم‌های تجارت الکترونیکی مرتبط است که به مشتریان امکان می‌دهد تا به صورت آنلاین خرید کنند. تجارت الکترونیکی تمرکز خود را بر روی معاملات مشتری-به-کسب ‌و کار (B2C)، کسب‌ و کار-به-کسب ‌و کار (B2B)، و حتی مشتری-به- مشتری (C2C) قرار داده است. این نوع تجارت به دنبال ایجاد روابط موثر با مشتریان و فروش موفقیت‌آمیز محصولات و خدمات در فضای مجازی است. در حالی که کسب و کار الکترونیکی ممکن است شامل تجارت الکترونیکی باشد، تجارت الکترونیکی تنها یکی از جنبه‌های کسب و کار الکترونیکی است و به تنهایی کلیه فعالیت‌های دیجیتالی یک شرکت را در بر نمی‌گیرد.

مزایای تجارت الکترونیک برای صاحبان کسب و کار

یکی از مزایای برجسته تجارت الکترونیک برای صاحبان کسب و کار، دسترسی گسترده و بدون محدودیت به بازار جهانی است. این نوع تجارت امکان معرفی محصولات و خدمات به مشتریان در هر نقطه از جهان را فراهم می‌آورد، بدون اینکه نیازی به فروشگاه فیزیکی باشد. این امر هزینه‌های اجاره و نگهداری فضای فیزیکی را کاهش می‌دهد و به کسب و کارها اجازه می‌دهد تا با سرمایه‌گذاری کمتر، سود بیشتری کسب کنند. علاوه بر این، تجارت الکترونیکی انعطاف‌پذیری بالایی را در ارائه خدمات و پاسخگویی به نیازهای مشتریان فراهم می‌کند که این خود می‌تواند منجر به افزایش رضایتمندی و وفاداری مشتریان شود.

دیگر مزیت تجارت الکترونیک، کاهش هزینه‌های عملیاتی است. با استفاده از سیستم‌های خودکار و اینترنت، کسب و کارها می‌توانند فرآیندهایی مانند سفارش‌گیری، پردازش پرداخت‌ها، مدیریت موجودی و خدمات مشتری را بهینه‌سازی کنند. این اتفاق به کاهش نیاز به نیروی کار انسانی و در نتیجه کاهش هزینه‌های مرتبط با حقوق و دستمزد کمک می‌کند. همچنین، تجارت الکترونیکی امکان دسترسی به داده‌های دقیق و به‌روز از رفتار مشتریان را فراهم می‌آورد که این اطلاعات می‌توانند برای بهبود استراتژی‌های بازاریابی و فروش مورد استفاده قرار گیرند. در نهایت، تجارت الکترونیکی به کسب و کارها کمک می‌کند تا با سرعت بیشتری به تغییرات بازار واکنش نشان دهند و خود را با نیازهای در حال تغییر مشتریان تطبیق دهند.

مزایای تجارت الکترونیک برای مشتریان

تجارت الکترونیک مزایای بسیاری برای مشتریان دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به راحتی و سهولت خرید اشاره کرد. مشتریان می‌توانند در هر زمان و از هر مکانی، تنها با چند کلیک و بدون نیاز به ترک منزل یا محل کار، به گشت‌ و گذار در فروشگاه‌های آنلاین بپردازند و محصولات مورد نیاز خود را انتخاب و خریداری کنند. این امر نه تنها زمان صرف شده برای خرید را کاهش می‌دهد بلکه از شلوغی و ترافیک نیز جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، تجارت الکترونیکی امکان مقایسه قیمت‌ها و ویژگی‌های محصولات مختلف را در سایت‌های متعدد فراهم می‌آورد که این خود به مشتریان کمک می‌کند تا تصمیمات خرید آگاهانه‌تری بگیرند.

دیگر مزیت تجارت الکترونیک برای مشتریان، دسترسی به طیف وسیعی از محصولات و خدمات است. در دنیای آنلاین، محدودیت‌های جغرافیایی وجود ندارد و مشتریان می‌توانند به محصولاتی دسترسی پیدا کنند که شاید در فروشگاه‌های فیزیکی محلی آن‌ها موجود نباشد. همچنین تجارت الکترونیکی اغلب با پیشنهادات و تخفیف‌های ویژه همراه است که می‌تواند به صرفه‌جویی در هزینه‌ها منجر شود. این نوع تجارت همچنین امکان بازگشت و تعویض آسان محصولات را فراهم می‌آورد که این امر اطمینان بیشتری به مشتریان می‌دهد. در نهایت، تجارت الکترونیکی با ارائه اطلاعات دقیق و جامع در مورد محصولات و خدمات، به مشتریان کمک می‌کند تا انتخاب‌هایی مطلع و دقیق داشته باشند.

انواع تجارت الکترونیک از لحاظ عملکرد

تجارت الکترونیکی می‌تواند به چندین دسته اصلی بر اساس نوع عملکرد و ذینفعان درگیر تقسیم شود. این انواع عبارتند از:

• کسب ‌و کار به کسب ‌و کار (B2B): این نوع تجارت الکترونیکی شامل معاملات بین شرکت‌ها است. به عنوان مثال، یک تولید کننده ممکن است مواد اولیه یا قطعات را از یک تأمین‌کننده دیگر خریداری کند. پلتفرم‌های B2B معمولاً دارای ویژگی‌های خاصی هستند که برای مدیریت حجم بالای سفارشات و پیچیدگی‌های معاملات تجاری طراحی شده‌اند.
• کسب ‌و کار به مشتری (B2C): این مدل تجارت الکترونیکی به فروش مستقیم کالاها و خدمات از شرکت‌ها به مصرف‌کنندگان نهایی اشاره دارد. وب‌سایت‌های خرده ‌فروشی آنلاین مانند آمازون و دیجی‌کالا نمونه‌هایی از این نوع هستند. B2C به مشتریان اجازه می‌دهد تا به راحتی از طیف وسیعی از محصولات انتخاب کرده و خریداری کنند.
• مشتری به مشتری (C2C): این نوع تجارت الکترونیکی به معاملات بین مصرف‌کنندگان اشاره دارد که اغلب از طریق پلتفرم‌هایی مانند ای‌بی و دیوار انجام می‌شود. کاربران می‌توانند کالاهای دست دوم یا محصولات خود ساخته را به فروش برسانند.
• تجارت به دولت (B2G): این مدل تجارت الکترونیکی شامل معاملات و فروش خدمات یا محصولات از شرکت‌ها به دولت‌ها است. این اغلب در قالب قراردادهای دولتی و مناقصات رخ می‌دهد.
• مشتری به دولت (C2G): این نوع شامل تعاملات الکترونیکی بین شهروندان و دولت مانند پرداخت مالیات، جریمه‌ها یا درخواست خدمات دولتی است.

هر یک از این انواع تجارت الکترونیکی ویژگی‌ها و چالش‌های منحصر به فرد خود را دارند و به تکنولوژی‌ها و راهکارهای خاصی برای انجام معاملات نیاز دارند. انتخاب نوع تجارت الکترونیکی مناسب می‌تواند بر اساس نیازها و اهداف کسب ‌و کارها متفاوت باشد.

پلتفرم‌های تجارت الکترونیک

در حقیقت پلتفرم‌های تجارت الکترونیکی متنوعی وجود دارند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه به برخی از معروف‌ترین پلتفرم‌ها و خصوصیات آن‌ها اشاره شده است:

• آمازون: یکی از بزرگ‌ترین بازارهای آنلاین جهان است که به کاربران امکان می‌دهد تا تقریباً هر نوع محصولی را خریداری کنند. آمازون همچنین سرویس‌هایی مانند فروشنده‌های مستقل و اشتراک پرایم را ارائه می‌دهد.
• ای‌بی: یک پلتفرم حراج آنلاین است که به کاربران اجازه می‌دهد کالاهای جدید و دست دوم را بفروشند یا بخرند. ای‌بی برای معاملات C2C و B2C مناسب است.
• علی ‌بابا: بزرگ‌ترین پلتفرم B2B در جهان است که به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا محصولات عمده را به فروش برسانند یا خریداری کنند.
• شاپیفای: یک پلتفرم تجارت الکترونیکی است که به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد فروشگاه‌های آنلاین خود را راه‌اندازی و مدیریت کنند. شاپیفای برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط مناسب است.
• مگنتو: یک پلتفرم تجارت الکترونیکی منبع باز است که امکانات گسترده‌ای برای سفارشی‌سازی و گسترش فروشگاه‌های آنلاین را فراهم می‌آورد.

در میان این پلتفرم‌ها، برخی از کسب و کارها ترجیح می‌دهند که به جای استفاده از راه‌حل‌های آماده، به طراحی سایت اختصاصی بپردازند تا بتوانند تجربه کاربری منحصر به فردی را برای مشتریان خود ایجاد کنند. در واقع طراحی سایت اختصاصی به کسب ‌و کارها این امکان را می‌دهد که ویژگی‌ها، ظاهر و احساس و فرآیندهای خرید را دقیقاً مطابق با نیازها و برند خود تنظیم کنند. این امر می‌تواند به ایجاد یک تصویر برند قوی و افزایش وفاداری مشتریان کمک کند.

کاربردهای تجارت الکترونیک در کسب و کار

تجارت الکترونیکی کاربردهای متعددی در کسب و کار دارد که به شرکت‌ها کمک می‌کند تا بازارهای جدیدی را کشف کنند، بهره‌وری خود را افزایش دهند و تجربه مشتریان را بهبود ببخشند. در ادامه به برخی از این کاربردها و توضیحات مربوط به هر یک می‌پردازیم:

• بازاریابی و فروش آنلاین: تجارت الکترونیکی به کسب‌وکارها امکان می‌دهد تا محصولات و خدمات خود را از طریق اینترنت به فروش برسانند. این امر باعث می‌شود که محدودیت‌های جغرافیایی از بین بروند و کسب‌ و کارها بتوانند به مشتریان بیشتری دسترسی پیدا کنند. با استفاده از ابزارهای دیجیتالی مانند تبلیغات آنلاین، شبکه‌های اجتماعی و بهینه‌سازی موتورهای جستجو (SEO)، شرکت‌ها می‌توانند مخاطبان هدف خود را بهتر شناسایی و جذب کنند.
• مدیریت زنجیره تأمین: تجارت الکترونیکی ابزارهایی را برای مدیریت بهتر زنجیره تأمین فراهم می‌آورد. سیستم‌های مدیریت انبار دیجیتالی و پلتفرم‌های تجارت الکترونیکی به کسب ‌و کارها کمک می‌کنند تا سفارشات را به صورت خودکار پردازش کرده و موجودی‌ها را به‌روز نگه دارند. این امر به کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت تحویل کمک می‌کند.
• خدمات مشتری: تجارت الکترونیکی امکان ارائه خدمات مشتری بهتر و مؤثرتری را فراهم می‌آورد. پشتیبانی آنلاین، پرسش و پاسخ‌های فوری از طریق چت ‌بات‌ها و سیستم‌های پاسخگویی خودکار به کسب‌ و کارها این امکان را می‌دهند که به سرعت به نیازها و سؤالات مشتریان پاسخ دهند. این امر به افزایش رضایت و وفاداری مشتریان کمک می‌کند.

این کاربردها نشان می‌دهند که تجارت الکترونیکی نه تنها به فروش محصولات کمک می‌کند، بلکه به بهبود کلی عملکرد کسب ‌و کار و تعامل با مشتریان نیز می‌پردازد. با پیشرفت‌های فناوری، این کاربردها همچنان در حال توسعه و تکامل هستند و به کسب ‌و کارها اجازه می‌دهند تا در محیط رقابتی امروزی به موفقیت دست یابند.

بهیدو و حوزه تجارت الکترونیک

به این ترتیب توسعه کسب و کارها در حوزه تجارت الکترونیک یکی از اهداف ما در شرکت بهین مبتکران ایده است که این فرآیند می‌تواند بخشی و یا کل کسب‌وکار را شامل شود. در اینجا ما برخلاف رویکردمان در حوزه فناوری اطلاعات (سخت افزار – نرم‌افزار) که موضوع مشاوره را با جدیت دنبال می‌کنیم، در حوزه تجارت الکترونیک به مشاوره و اجرا نگاه صفر تا صدی داریم.

نحوه پیاده‌سازی پروژه‌های تجارت الکترونیک

ما در شرکت بهین مبتکران ایده (بهیدو) برای پیشبرد بهتر فعالیت‌هایمان در پروژه‌‎های تجارت الکترونیک، ابتدا بررسی می‌کنیم بازاری که شخص در آن کار می‌کند از لحاظ داخلی و بین المللی در حوزه وب سایت‌ها و فروش آنلاین چه وضعیتی دارد و از شرایط موجود گزارشی آماده می‌کنیم و نمونه‌هایی را نیز به متقاضیان شرکت ارائه می دهیم که براساس آن استراتژی ورود به بازار مشخص می‌شود. اگر بازار موجود است و شخص متقاضی می‌خواهد کارش را توسعه دهد براساس فعالیتی که تاکنون انجام شده و بازاری که در شرایط فعلی دارد هدف‌گذاری می‌کنیم و اگر قرار است بازار جدیدی ایجاد شود براساس داده‌های در اختیار و نمونه‌های موجود، حجم بازار را پیش‌بینی و متناسب با آن هدف‌گذاری می‌کنیم. سپس براساس این هدف‌گذاری و حجم فعالیتی که شرکت می‌خواهد روی آن سرمایه‌گزاری کند ابزارهایی که به آن نیاز دارد را معرفی می‌کنیم.

ابزارهای موردنیاز برای پیاده ‎سازی پروژه‌های تجارت الکترونیک

حالا می پرسید چه ابزارهایی؟ در پاسخ شما باید بگوییم سایت مناسب، شبکه‌های اجتماعی، طراحی و محتوای مناسب وب سایت‌ و تیمی برای به روز کردن اطلاعات وب‌سایت ابزارهایی هستند که ما برای پیاده‌سازی یک پروژه در این زمینه به آن نیاز داریم و براساس آن کنداکتور فعالیت‌ها و جدول زمانی مورد نظر را به فرد متقاضی ارائه می‌دهیم.

حال که با تعریف تجارت الکترونیک آشنا شدید بهتر است که با مفهوم جامع و کامل کسب و کار الکترونیک نیز آشنا شوید.

کسب و کار الکترونیک، افزایش میزان سرعت و دقت فرآیندها در بازار رقابتی

كسب و كار الكترونيك به مفهوم كلي شامل به كارگيري فناوريهاي جديد براي برقراري ارتباطات زنجيره اي بين سازندگان، فروشندگان، عرضه كنندگان و به طور كلي ارايه دهندگان كالا و خدمات از يك سو و خريدار و مصرف كننده و يا به طور كلي مشتري از سوي ديگر است و نتيجه آن اتخاذ تصميمهاي بهتر، بهينه سازي كالا و خدمات، كاهش هزينه ها و گشودن كانالهاي جديد است.

از سوی دیگر، تجارت الكترونيك به هر شكلي از نقل و انتقالات در تجارت اطلاق مي شود كه در آن طرفين، بيشتر از طريق الكترونيكي با يكديگر در تماس هستند تا از طريق نقل و انتقالات فيزيكي. به عبارت ديگر، تجارت الكترونيك زيربخشي از كسب و كار الكترونيك در سازمانها است، زيرا در كسب و كار الكترونيك، شكل الكترونيكي كليه فرايندهاي كسب و كار سازمان از قبيل توليد، تحقيق و توسعه امور اداري، مالي، مديريت نيروي انساني، پشتيباني و تجارت مطرح است. در حالي كه در تجارت الكترونيك تنها فرايند تجارت سازمان به صورت الكترونيك يك جزء بنيادي از كسب و كار الكترونيك به حساب مي آيد.

یکی از تخصص های شرکت بهین مبتکران ایده ، طراحی و بهینه سازی فرآیندها در جهت نیل به کسب و کار الکترونیک در سازمانهاست. كسب و كار الكترونيك باعث مي شود تا فرايندهاي تجارت، روابط و دادوستد جهاني گردد. محيط تجاري شركت، ممكن است، شامل يك شبكه جهت دسترسي به سازمانهاي عمومي يا شبكه هايي كه با محافظت خاص براي دسترسي افرادي خاص طراحي شده و يا حتي شبكه داخلي باشد كه براي دسترسي افراد و كارمندان داخل شركت طراحي شده است. كسب و كار الكترونيك تنها قراردادن يك صفحه شبكه اي نيست. بلكه محيط مدلهاي تجاري اعم از تجارت با كارمندان، مشتريان، تامين كنندگان و شركا است.

در پایان باید گفت که كسب و كار الكترونيك و تجارت الكترونيك دو واژه متفاوت مي باشند كه البته در واقع تجارت الكترونيك زير مجموعه كسب و كارالكترونيكي مي باشد.

فرمول كسب و كار الكترونيكي به شرح زير مي باشد:

E-Business= EC + BI + CRM + SCM + ERP

به طوري كه كسب و كار الكترونيكي شامل تجارت الكترونيكي (EC) + هوشمندي شركتها (BI) + مديريت روابط با مشتري (CRM) + مديريت بر زنجيره تامين (SCM) + برنامه ريزي منابع شركت (ERP) را شامل مي شود.

سخن پایانی

تجارت الکترونیک در مسیر کسب ‌و کارها امکانات بی‌پایانی را برای رشد و توسعه فراهم آورده است. با استفاده از تجارت الکترونیک، کسب ‌و کارها می‌توانند به بازارهای جدید دست یابند، تجربه مشتری را بهبود بخشند و کارایی عملیاتی خود را افزایش دهند. در این میان، بهیدو به عنوان سازنده مسیر الکترونیک کسب و کار شما، با ارائه راهکارهای نوین و خدمات متنوع، همراهی قابل اعتماد در این سفر دیجیتالی است تا هر کسب‌ و کاری بتواند به بهترین شکل از فرصت‌های نوین دنیای دیجیتال بهره‌مند شود.